Het is weer het eind van de maand.. dus tijd voor een leerzaam blog van Iris van Duijnhoven! Iris is werkzaam als verpleegkundige en verbindingscoach dagbeleving, werkzaam op een zorgboerderij in Brabant.
Ongeveer 1 keer in de maand geef ik les aan studenten van de opleiding Begeleider Specifieke Doelgroepen. Zo ook afgelopen dinsdag, dit keer stond het thema ‘dagbeleving en sfeer’ centraal. Het gebruik van de juiste woorden is belangrijk om de juiste sfeer te creëren. Het woord ‘dagbeleving’ voelt anders dan het woord ‘dagbesteding’.
Wat roept het woord ‘dagbesteding’ op?
Ik vroeg de studenten wat het woord ‘dagbesteding’ bij hen oproept. Daarbij kregen zij vooral het gevoel dat het om de inhoud van de activiteiten gaat, dat het gaat om wat je doet. Bij ‘dagbeleving’ kregen de studenten het gevoel dat het niet gaat om de inhoud van de activiteiten, maar om het gevoel dat je krijgt van de activiteiten, om de belevenis. En dat is precies waar het om draait. Het gevoelsleven van mensen met dementie gaat erop vooruit, er zijn steeds minder overtuigingen. Zij reageren vanuit intuïtie en emotie, zonder referentiekader en dat is hetgeen waar wij op in moeten spelen.
Anneke van der plaats heeft dit mooi verwoord in haar boek ‘De dag door met dementie’. Een aanrader om te lezen! Hierin wordt de werking van de hersenen bij dementie duidelijk uitgelegd.
Verschil voelen in sfeer
Tijdens de lunch wilde ik de studenten zelf laten ervaren hoe belangrijk sfeer is. Ik heb 1 tafel mooi gedekt met een bloemetje en kaarsen. Een servet, het brood en het beleg netjes op schalen. Op de achtergrond zachtjes wat muziek, zonder tekst, want dat zou te afleidend zijn. Met een warme begroeting kwamen de studenten binnen. De reacties waren: ‘’Wat is het hier gezellig’’, ‘’Oh wat heerlijk’’, ‘’lekker knus zo!’’.
In een andere ruimte had ik een tafel zonder sfeer gedekt. Zonder bloemen en zonder kaarsen. Het brood in de zak. Het beleg nog in een mandje. Geen achtergrondmuziek en de messen scheef bij de borden gelegd.
Daar kwamen de studenten binnen zonder dat zij begroet werden. De opmerkingen waren ‘’Ik had beter mijn eigen lunch mee kunnen nemen’’, ‘’Wat ongezellig’’.
Op de foto’s zien jullie het verschil van de gedekte tafels. Het roept een gevoel bij je op. Sfeer is ontzettend belangrijk! Met de juiste sfeer neerzetten, heb je al een goede start van het eetmoment.
Koningsdag = sfeer
Dit geldt voor alles, zo was het afgelopen donderdag koningsdag. Een mooi moment om gebruik te maken van de sfeer. Alles kleurt oranje, er staat feestelijke muziek op. Er zijn oud-hollandse spelen die voor iedereen herkenbaar zijn. Onze bewoners en bezoekers waren bij aankomst op het koningsdag-feest meteen vrolijk. Dat komt door de sfeer die is gecreëerd, iedereen voelt dat het een feestelijke dag is. Daardoor vragen de mensen die normaal regelmatig vragen wanneer ze weer naar huis mogen, het op zo’n dag veel minder vaak. Ze zijn ontspannen en doen mee met het feest.
Met omgeving inspelen op gevoel
Een feest als koningsdag kan natuurlijk niet elke dag. Maar ook met kleine dingen kan je sfeer creëren en inspelen op het gevoel. Door passende muziek op passende momenten aan te zetten. Door de tafel sfeervol te dekken. Door bloemen te gebruiken. Door een huiselijke omgeving te creëren en daarbij meubels/spullen te gebruiken die bekend zijn vanuit hun kindertijd.
Ook via intermenselijk contact
Maar niet alleen met omgeving creëer je sfeer, je doet dit ook door mensen warm te begroeten, door hen echt te zien en 1 op 1 momenten op te zoeken. Soms even een korte aanraking, een bemoedigend klopje of een knuffel.
Laat mensen met dementie vertrouwen voelen, daarmee maken we de wereld voor hen een beetje makkelijker.
Dit blog is onderdeel van het onafhankelijke platform Regie op Dementie. Ontstaan vanuit eigen ervaring om te helpen léven met dementie. Het biedt je op één plek logische vervolgstappen op de levenslijn van iemand met dementie. Start met het helpen van jouw vader of moeder en klik daarvoor op onderstaande button voor het belangrijkste uit dit blog.
Er zijn in totaal 6 categorieën en 3 kruispunten op de Levenslijn. Regie op Dementie bevat meer dan 250 praktische tips, videos, artikelen en links naar organisaties in de regio Haarlem én de regio Laarbeek (ZO Brabant) die je kunnen helpen.