Iris van Duijnhoven is werkzaam als verpleegkundige en verbindingscoach dagbeleving op een zorgboerderij in Brabant. Zij geeft in dit blog het ervaringsverhaal van Annie weer, die zeker wist dat er met haar niks aan de hand was. Maar waar haar familie uiteindelijk toch tot het besluit voor een verhuizing moest nemen. Hoe kun je dat het beste aanpakken? Iris vertelt hun verhaal.
Annie weet wat ze wil (en niet wil)
Annie is een vrouw met een groot hart en een nog grotere stem. Ze praat bijna altijd. Over vroeger, over haar kinderen, over haar hondje Kyra. Tot voor kort woonde ze nog in haar huis in Veghel, samen met Kyra. Een leven dat ze kende, een leven dat ze niet zomaar wilde opgeven. De stap naar zorg, in welke vorm dan ook, heeft ze altijd tegengehouden. Thuiszorg? Niet nodig. Dagbeleving? Voor andere mensen misschien, maar niet voor haar. Tot het uiteindelijk niet anders kon.
Zingen, dansen, kletsen - dát is Annie
In augustus 2024 startte Annie op de dagbeleving, eerst bij de creatieve groep en later bij de theatergroep. Ze kwam er met plezier naartoe. Zingen, dansen, kletsen – dát is Annie. En hoewel ze eerst fel tegen was, merkte ze al snel dat het eigenlijk best gezellig was.
Annie vertelde ook thuis verhalen over de dagbeleving. Deze kloppen niet altijd. Zo was er laatst iemand verdrietig, omdat ze pijn had na een valpartij. Volgens Annie was diegene verdrietig, omdat ze op de zorgboerderij woonde. Misschien heeft dat te maken met haar eigen angst om op de zorgboerderij te gaan wonen, maar dit komt ook door haar dementie. Ze kan zich dingen herinneren, maar weet niet meer precies hoe het zit. Ze gaat de gaten in haar geheugen opvullen met eigen verhalen.
Omdat Annie verbaal heel sterk is, hebben anderen snel de neiging om alles wat ze zegt voor waarheid aan te nemen.
Besef dag en nacht verdwijnt
Thuis werd het steeds moeilijker. Ze ging er in de nacht op uit met Kyra. Annie heeft niet het besef van dag en nacht. Dat het donker is, betekent volgens haar dat het vroeg in de avond of vroeg in de ochtend is. Ze slaapt op de bank, vergeet soms te eten en te drinken en haar zelfzorg liet te wensen over. Daarnaast belde ze heel vaak naar haar dochters, waardoor de last voor hen erg groot werd.
Annie ziet het probleem niet
Het nare van dementie is, dat degene die het heeft, vaak niet inziet wat er misgaat. Annie vond dat ze prima voor zichzelf zorgde. Haar kinderen zagen iets anders: een moeder die haar eigen grenzen niet meer kende, een moeder die steeds vaker de weg kwijt was, een moeder die hen steeds vaker belde. Ze waren moe. Overbelast. En ze wisten: thuiswonen kon niet langer. Maar hoe zeg je dat tegen iemand die daar niet aan wil?
Verhuizen? We gaan het gewoon doen.
Overleggen had geen zin meer. Annie zou altijd zeggen dat het niet nodig was. En dus werd besloten: we gaan het gewoon doen. De verhuizing werd pas een dag van tevoren verteld. Niet omdat haar kinderen iets voor haar wilden verbergen, maar omdat het de beste kans gaf op een rustige overgang. Hoe eerder je zoiets vertelt, hoe meer tijd er is voor weerstand, onrust en angst.
De huisarts werd de boeman
In overleg besloten we dat de huisarts de boodschap zou brengen, de huisarts kon de boeman zijn omdat hij na de verhuizing toch buiten beeld gaat.
Annie ging met haar dochter naar de huisarts. Die bracht de boodschap: “Je gaat verhuizen.” Annie was woedend. Verdrietig. Ze wilde een andere arts spreken, haar kinderen erbij hebben. En dus kwamen haar kinderen.
Véél emotie is logisch, maar blijf uit de discussie
Logisch dat er zoveel emotie bij komt, het is ook erg heftig om je vertrouwde thuis op te geven als je zelf niet inziet waarom dat nodig is. Thuis bleef de emotie hoog. Ze verzon argument na argument. We hebben telefonisch overlegd en afgesproken dat het heel belangrijk is om uit de discussie te blijven. Ze mag boos en verdrietig zijn, maar de verhuizing is een feit.
Benoemt Annie argumenten waarom het niet nodig is, gaan we daar inhoudelijk niet op in. Haar zoon pakte dit uiteindelijk heel goed op: “Mam, het gaat gebeuren.”
Verhuisd samen met haar hondje
En langzaam kwam er iets van berusting. “Dan wil ik eerst die kamer zien,” zei Annie. Want ze had gehoord dat ze met meerdere mensen op een kamer zou slapen. Toen ze eenmaal zag dat ze een eigen, knusse kamer kreeg, veranderde er iets en begon ze het te accepteren.
De volgende dag kwam Annie zonder problemen wonen. Samen met Kyra, want haar hondje was haar houvast. We konden haar dat niet meteen afnemen. Zolang Annie goed voor Kyra kan zorgen, mag Kyra blijven. En dat geeft Annie rust. Overdag blijft ze naar de dagbeleving gaan, waar het vertrouwd is. Natuurlijk zegt ze nog steeds dat het allemaal niet nodig is. Maar de weerstand is er nauwelijks. Ze is aanwezig, doet mee en het allerbelangrijkste: ze heeft geluksmomenten!
Juiste keuze
Voor haar kinderen is het een opluchting. De zorgen zijn niet weg, maar de last op hun schouders is een stuk lichter geworden. En Annie? Annie zingt, danst en kletst zoals altijd. En zolang dat zo blijft, weten we dat we de juiste keuze hebben gemaakt. Dat het uiteindelijk zo soepel zou gaan, had niemand verwacht!
Zo zie je maar weer, je moet het uitproberen om te weten hoe het daadwerkelijk zal gaan, met dementie valt niks te voorspellen.
Dit blog is onderdeel van het onafhankelijke platform Regie op Dementie. Ontstaan vanuit eigen ervaring om te helpen léven met dementie. Het biedt je op één plek logische vervolgstappen op de levenslijn van iemand met dementie. Start met het helpen van jouw vader of moeder en klik daarvoor op onderstaande button voor het belangrijkste uit dit blog.
Er zijn in totaal 6 categorieën en 3 kruispunten op de Levenslijn. Regie op Dementie bevat meer dan 250 praktische tips, videos, artikelen en links naar organisaties in de regio Haarlem én de regio Laarbeek (ZO Brabant) die je kunnen helpen.